Teslim edilmesi gereken ödevler

1. Ödev

• Makalenin künyesi APA'ya göre yazılacak
• Makalenin amacı yazılacak
• Makalenin yöntemi yazılacak
• Makalede kullanılan veri toplama araçları yazılacak özellikle makalede kavram yanılgıları ne tür araçlarla (sorularla) belirlendiyse o soruların kendisi cevaplarıyla yazılacak.
• Örneklem grubu yazılacak. Kimlerin kavram yanılgıları belirlenmiş?
• Makalede belirlenen kavram yanılgıları tablo halinde yazılacak.

Tablo 1. Isı sıcaklıkla ilgili kavram yanılgıları

NO	Kavram Yanılgıları İçeren İfadeler
1
2
3
4
5
.
.

2. Ödev

A.

• Ders:
• Sınıf:
• Kazanımlar:
• Zihinsel setler:

B. 

• Isı sıcaklıkla ilgili kavram yanılgısı belirlemeye yönelik sorular yazılacak. Soruların cevapları da yazılacak.
• İki aşamalı kavramsal anlama sorusu
• Üç aşamalı kavramsal anlama sorusu
• İfadeler tablosu
• Kavram karikatürü soruları cevapları ile birlikte yazılacak

C. 

• Bu sorularla belirlenebilecek olası kavram yanılgılarını gidermeye yönelik;
• Kavramsal Değişim Metni (KDM)
• Kavram Karikatürü
• Deney

Başarılar dilerim...

ISI- SICAKLIK KDM'LERİ

Kavram Yanılgısı: Isının değil sıcaklığın aktığı düşünülüyor.

“TAŞA OTURMA TAŞ ÇEKER” KDM

1)Ali taşa oturduğunda üşüdüğünü fark etmiştir. Sizce bunun nedeni nedir? Açıklayınız.

Bazı öğrenciler gibi siz de taşın soğukluğunun Ali’ye geçeceğini düşünüyor olabilirsiniz. Böyle düşünmenizin sebebi, Ali’nin taşa oturduğu zaman üşümesinden kaynaklanabilir. Ancak bu düşünceniz yanlıştır. Soğukluk ya da sıcaklık bir maddeden başka bir maddeye geçmez. Farklı sıcaklıktaki maddeler arasında ısı alış verişi olur. Maddeler arasında geçen ısıdır. Isı akışı sıcak maddeden soğuk maddeye doğru gerçekleşir. Ali’nin vücudu taştan daha sıcak olduğu için, Ali taşa oturduğunda Ali’nin ısısı taşa geçmiştir ve Ali’nin vücudu ısısın bir miktarını taşa verdiğinden Ali üşümeye başlamıştır. Elimizle bir maddeye dokunduğumuzda soğukluk hissediyorsak elimiz maddeye ısı veriyordur. Sıcak olan madde ısı verip sıcaklığı azalırken sıcaklığı az olan madde ısı alarak sıcaklığı artar. Isı akışı her zaman sıcak maddeden soğuk maddeye doğrudur. Maddeler arasında maddelerin sıcaklıkları eşitleninceye kadar ısı alışverişi devam eder. Buzu elimize aldığımızda, elimizden buza ısı geçerek buz erir ve elimizin de ısı kaybederek üşümesi buna bir örnektir.

(Hazırlayanlar: Furkan ELBİR, Oğuzhan GÜLER, Canan GARGAR & Funda BEKTAŞ)

KAVRAM YANILGILARINI BELİRLEMEYE YÖNELİK VERİ TOPLAMA ARAÇLARI

KAZANIM:  Isı ve sıcaklıkla ilgili temel farkları bilir.

Isı-Sıcaklıkla İlgili İki Aşamalı Kavramsal Anlama Testi

1) Aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) Bugün hava ısısı 20 ^oC’dir.

B) Bir cismin alıp, verdiği sıcaklık ve ısı eşittir.

C) Aynı ortamda bulunan metal ve tahtanın sıcaklıkları farklıdır.

D) Oda sıcaklığı 21 ^oC’dir.

ÇÜNKÜ;

A) Isı, ^oC’yle ifade edilir.

B) Sıcaklık, termometre ile ölçülür.

C) Isı ve sıcaklık aynı kavramlardır.

D) Aynı ortamda farklı cisimlerin sıcaklıkları farklıdır.

E) Size göre; ……………………………………………………………………

(Hazırlayanlar: Oğuzhan GÜLER ve Alper TUNÇ)

Isı-Sıcaklıkla İlgili Kavram Karikatürü




(Hazırlayanlar: Kübra KILIÇ, Şule GÜMÜŞOĞLU, Hamide ÖZER ve Emine ÇETİN)


Isı-Sıcaklıkla İlgili İfadeler Tablosu

1.) Vücut ısısı 36,5 santigrat derecedir.	(D)           (Y)	Çünkü ;
2.) Aynı ortamda bulunan maddeler aynı sıcaklıktadır.	(D)           (Y)	Çünkü ;
3.) Vücut ısısı termometre ile ölçülür.	(D)           (Y)	Çünkü ;
4.) Aynı ortamda bulunan metal, tahtaya göre daha soğuktur.	(D)           (Y)	Çünkü ;
5.) Aynı ortamdaki 30 derecedeki bir bardak su ile 30 derecedeki damacanadaki suyun sıcaklığı aynıdır.	(D)           (Y)	Çünkü ;
6.) Isı alışverişi sıcaktan soğuğa doğru olur.	(D)           (Y)	Çünkü ;
7.) Soğuk maddeden sıcak maddeye ısı geçer.	(D)           (Y)	Çünkü ;

Hazırlayanlar: Ali GÜNGÖR ve Ünal YAĞMUR

Analoji

         Analojiler bilinen somut örnek ve materyallerle bilinmeyen veya zihinde kolay kolay canlandırılamayan soyut kavramlar arasında yapılan benzetmelerle, öğrenilmesi ve öğretilmesi zor olan olguların daha kolay bir şekilde anlaşılmasını sağlamak amacıyla kullanılmaktadır. Analojide kullanılan benzetmelerde açıklanmak istenen kavram “hedef”, hedef ile benzerliğin kurulduğu somut kavram ise “analog (kaynak)” olarak ifade edilmektedir. Analojilerin kullanılmasında hedef ve kaynak analog arasındaki benzeyen ve benzemeyen özelliklerin karşılaştırıldığı bir analoji haritası da hazırlanmaktadır (Kesercioğlu, Yılmaz, Huyugüzel Çavaş & Çavaş, 2004). Analoji haritasında benzerliğin kırılma noktası ifade edilerek öğrencilerin yanlış anlamalar oluşturmaları engellenmeye çalışılmaktadır. Analojiler her ne kadar öğrencilerin soyut kavramları zihinlerinde anlamlı bir şekilde yapılandırmalarında etki olsa da, öğrenciler analojilerde kırılma noktalarına dikkat etmedikleri zaman aşırı genelleme yaparak kavram yanılgıları oluşturabilmektedirler. Ayrıca öğrenciler analojide hedef ve kaynak analog arasındaki benzerlik ilişkisini, tam olarak zihinlerinde kuramadıkları zaman da analojiler öğrenciler için yarardan çok zarar unsuru olabilmektedir. Bu nedenledir ki analojilere iki ucu kesin kılıç benzetmesi yapılmaktadır (Çalık, 2006). Öğrencilerin soyut kavramları zihinlerinde daha etkili bir şekilde yapılandırabilmelerini sağlamak amacıyla pek çok araştırmada analojilerden faydalanılmaktadır. Literatürde ilgili çalışmalar incelendiğinde; “gaz basıncı” (Taylor & Lucas, 2000), “kromozom”, “fotosentez”, “maddenin halleri”, “göz yapısı”, “hücre” (Kesercioğlu vd., 2004), “çözeltiler” (Çalık, 2006), “yüzme-batma” (Orgil & Thomas 2007), “elektrik” (Kesercioğlu vd., 2004; İpek & Çalık, 2008), “endotermik ve ekzotermik reaksiyonlar” (Türk & Çalık, 2008), “ısı ve sıcaklık” (Kurnaz & Çalık, 2008), “sıvı basıncı” (Besson & Viennot, 2004; Şahin, Çalık & Çepni, 2009), “kimyasal denge” (Yıldırım, 2009) kavramları ile ilgili analojilerin kullanıldığı görülmektedir. 

Yukarıdaki metin Şahin'in (2010) doktora tezinden aynen alınmıştır.

Şahin, Ç. (2010). İlköğretim 8. Sınıf “Kuvvet Ve Hareket” Ünitesinde “Zenginleştirilmiş 5e Öğretim Modeli”ne Göre Rehber Materyaller Tasarlanması, Uygulanması Ve Değerlendirilmesi, Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon. 

Kavram Karikatürü (KK)

Kavram Karikatürleri (KK) Keogh ve Naylor (1999a) tarafından Fen’de alternatif kavramların sunulduğu, çizgi karakterlerin yer aldığı küçük metinlerden oluşan bir öğrenme yaklaşımı olarak tanımlanmıştır. Ayrıca KK öğrencilerin dersle meşgul olmalarını sağlayan bir öğretim modeli (Keogh, Naylor & Downing, 2003) ve öğretimi desteklemek amacıyla poster şeklinde hazırlanan öğretim materyali olarak da (Kabapınar, 2005) tanımlanmaktadır. Kavram karikatürleri çok basit gibi görünseler de gerçekte karmaşık bir yapıya sahiptirler. Bilimsel fikirler günlük yaşamdaki durumlara uyarlanmaktadır. KK ile öğrencilere, bilimsel fikirleriyle günlük hayattaki durumlar hakkındaki fikirlerini karşılaştırmaları için fırsat verilmektedir (Keogh & Naylor, 1999b). KK’de karmaşık ve soyut olan Fen kavramları basit bir şekilde çizgi karakterlerince ifade edilebilmektedir (Stephenson & Warwick, 2002; URL- 3). Bu yolla, öğrencilerin kendi anlamalarını ve ilgili kavram hakkındaki yanılgılarını sorgulamaları ve düşüncelerinin gerekçelerini ifade edebilmeleri sağlanabilmektedir (Stephenson & Warwick, 2002; Keogh, Naylor & Downing, 2003; Kabapınar, 2005; URL–3; URL- 4; URL- 5). KK ile öğrencilerin daha önce hiç farkına varmadıkları bir olayla karşı karşıya gelmeleri sağlanabilmektedir. Bu durum da öğrencilerin ön bilgilerini yeniden gözden geçirmelerini gerektirmektedir (Stephenson & Warwick, 2002;  URL- 4). KK’de metinlere çok az yer verilmelidir (Keogh & Naylor, 1999b; Clark, 2005). Hazırlanacak KK yaygın kavram yanılgılarını ve bilimsel doğruları içermelidir (Kabapınar, 2005; Clark, 2005). Öğrencilerin cevap vermesinde kolaylık sağlanması açısından, karikatür karakterler isimlendirilebilmektedir (Kabapınar, 2005). KK’de yer alan karakterlerin savunduğu fikirlerin eşit durumlarda sunulması öğrencinin doğru cevaba direkt olarak ulaşmasını engellemek için önemlidir. Yani her bir durum hakkında her bir karikatür karakter farklı bir görüş ileri sürecek nitelikte hazırlanmalıdır (Keogh & Naylor, 1999b; Stephenson & Warwick, 2002; Clark, 2005; URL- 3).

Yukarıdaki metin Şahin'in (2010) doktora tezinden aynen alınmıştır. 

Şahin, Ç. (2010). İlköğretim 8. Sınıf “Kuvvet Ve Hareket” Ünitesinde “Zenginleştirilmiş 5e Öğretim Modeli”ne Göre Rehber Materyaller Tasarlanması, Uygulanması Ve Değerlendirilmesi, Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon. 

Kavramsal Değişim Metni (KDM)

KDM, Öğrencilerin kavram yanılgılarını harekete geçirmek için yaygın bir kavram yanılgısını içeren bir durumla ilgili soru/lar ile başlatılmaktır. Burada öğrencilerin ön bilgilerinin yeni durumu açıklamada yetersizliğinden rahatsız olmaları beklenmektedir.  Metnin devamında genel olarak kavram yanılgıları ifade edilmekte, yanlış olma gerekçeleri ve doğru örnekleri ile birlikte çürütülmektedir. Bu şekilde öğrencilerin kavram yanılgılarını terk etmeleri sağlanmaya çalışılmaktadır. Metnin sonunda öğretmen bilimsel açıklamaları öğrencilere kavratabilmek için metinde belirtilen durumlarla ilgili bir tartışma ortamı sağlamaktadır (Chambers & Andre, 1997; Pınarbaşı vd., 2006; Sevim, 2007).  KDM kavramsal değişim yaklaşımına uygun bir öğretim materyali olup kavram yanılgılarını gidermek ve kavramsal değişimi gerçekleştirmek amacıyla pek çok araştırmada tercih edilmektedir (Saka, 2006; Çalık, 2006; Sevim, 2007; Ünal, 2007; Özmen, Demircioğlu & Demircioğlu, 2009). KDM, “5E Öğretim Modeli”ne dayalı geliştirilen etkinliklerde de sıklıkla kullanılmaktadır (Saka, 2006; Sevim, 2007; Ural Keleş, 2009). Yapılan araştırmalarda KDM’nin genellikle düz metin şeklinde hazırlandığı görülmektedir. Bu çalışmadaki KDM’ler ise “kavram karikatürleri”, “animasyonlar”, “metin sonu değerlendirme soruları” ve “deneylerle” zenginleştirilmiştir. Böylece bu çalışma ile KDM’lere farklı bir yapı kazandırılmıştır. Ayrıca KDM ile ilgili araştırmalar incelendiğinde bunlar; “fotosentez” (Köse, 2004), “genetik” (Saka, 2006), “çözeltiler” (Çalık, 2006; Pınarbaşı vd., 2006; Sevim 2007), “kimyasal bağlanma” (Sevim, 2007; Özmen, Demircioğlu & Demircioğlu, 2009), “kimyasal bağlar” (Ünal, 2007), “elektrik” (Chambers & Andre, 1997; İpek & Çalık, 2008), “elektrokimyasal piller” (Yürük, 2007), “hücre” (Ürey & Çalık, 2008), “endotermik- ekzotermik reaksiyonlar” (Türk & Çalık, 2008), ısı ve sıcaklık (Kurnaz & Çalık, 2008), “iş, güç, enerji” (Cerit Berber & Sarı, 2009), “canlıları sınıflandıralım” (Ural Keleş, 2009) konularında yapıldığı görülmektedir. 

Yukarıdaki metin Şahin'in (2010) doktora tezinden aynen alınmıştır. 

Şahin, Ç. (2010). İlköğretim 8. Sınıf “Kuvvet Ve Hareket” Ünitesinde “Zenginleştirilmiş 5e Öğretim Modeli”ne Göre Rehber Materyaller Tasarlanması, Uygulanması Ve Değerlendirilmesi, Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon. 

Çalışma Yaprağı (ÇY)

Çalışma yaprakları farklı amaçlar için oldukça yaygın olarak kullanılan öğretim materyallerinden biridir. Literatür incelendiğinde çeşitli Fen kavramlarıyla ilgili geliştirilmiş oldukça çeşitli çalışma yapraklarına rastlanılmaktadır (Tytler, 1998a; Kurt, 2002; Havu-Nuutinen, 2005; Ünal Çoban, 2005; Çalık, 2006; Moore & Harrison, 2007; Özsevgeç; 2007; Yin, Tomita & Shavelson, 2008; Er Nas, 2008; İpek & Çalık, 2008; Ürey & Çalık, 2008; Türk & Çalık, 2008; Kurnaz & Çalık, 2008; Şahin, Çalık & Çepni, 2009; Karslı & Şahin, 2009; Şahin & Karslı, 2008; Şahin & Çepni, 2009). Çalışma yaprakları eğitim alanındaki araştırmalarda “5E Öğretim Modeli”ne dayalı geliştirilen etkinliklerin belli bir sırada ve bütünlük içinde sunulması amacı ile tercih edilmektedir. Ayrıca ilk gördüğü anda animasyonlardan çok etkilenen öğrenciler bile belirli süre sonra bu ilgilerini kaybedebilmektedirler. Bu nedenle animasyonları daha etkin hale getirmek ve öğrencilerin motivasyonun sürekliliğini sağlamak için çalışma yaprakları kullanılmaktadır (Bayrak & Doğan, 2009). 

Yukarıdaki metin Şahin'in (2010) doktora tezinden aynen alınmıştır. 

Şahin, Ç. (2010). İlköğretim 8. Sınıf “Kuvvet Ve Hareket” Ünitesinde “Zenginleştirilmiş 5e Öğretim Modeli”ne Göre Rehber Materyaller Tasarlanması, Uygulanması Ve Değerlendirilmesi, Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.